1992-ci ildə manatın dövriyyəyə buraxılması Azərbaycanın iqtisadi müstəqilliyinin möhkəmlənməsi və milli kimliyinin gücləndirilməsi yolunda mühüm addım idi.

Missiya.Az xəbər verir ki, Azərbaycan manatının tarixi ölkəmizin müstəqillik mərhələləri ilə sıx bağlıdır. İlk dəfə milli pul vahidi 1919-cu ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə dövriyyəyə buraxıldı. Həmin dövrdə ölkə yeni qurulduğundan iqtisadi sistem hələ tam formalaşmamışdı və müxtəlif valyutalar paralel istifadə olunurdu. Bununla belə, milli pul vahidinin yaradılması dövlət müstəqilliyinin mühüm rəmzi hesab edilirdi.

İlk manat kağız pul şəklində çap edildi və üzərində “Azərbaycan” sözü latın əlifbası ilə yazılmışdı. Dizaynında Şərq üslubuna uyğun bəzəklər, milli ornamentlər və dövlət gerbi yerləşdirilmişdi. Nominal dəyərlər müxtəlif idi və 25 qəpikdən 1000 manata qədər əsginaslar hazırlanmışdı.

Lakin 1920-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutu və Sovet hakimiyyətinin qurulması ilə milli pul vahidi dövriyyədən çıxarıldı və yerini Sovet rublu aldı. Beləliklə, ilk manatın dövriyyədə qalma müddəti cəmi bir ildən az oldu, amma tarixi baxımdan bu, Azərbaycan iqtisadi müstəqilliyinin ilk addımı kimi mühüm əhəmiyyət daşıdı.

İkinci dəfə Azərbaycan manatı yalnız 1992-ci il 15 avqust tarixində, müstəqilliyin bərpasından sonra yenidən istifadəyə qaytarıldı.

Bu qərar, ölkənin Sovet İttifaqından ayrılaraq öz iqtisadi və maliyyə sistemini formalaşdırmaq məqsədi ilə qəbul edildi.

İlk manat əsginasları müxtəlif nominal dəyərlərdə idi: 1, 10, 250, 500 və 1000 manat. Pul vahidinin üzərində Azərbaycan mədəniyyətinə aid naxışlar, dövlət rəmzləri və memarlıq abidələrinin təsvirləri yer alırdı.

O dövrdə manat və Rusiya rublu bir müddət paralel şəkildə dövriyyədə qaldı. 1993-cü ildən etibarən rubl tədricən dövriyyədən çıxarıldı və milli pul vahidi ölkənin yeganə rəsmi valyutasına çevrildi.

İlahə Qənbərli
Missiya.Az