“Mobil telefonların vahid bir bazada uçotu olmayan ölkələrdə oğurluq və ya mənşəyi bilinməyən telefonlardan çox rahatlıqla istifadə edilir. Ən təhlükəlisi odur ki, belə danışıq vasitələrindən terrorçuluq və digər cinayət məqsədləri üçün də istifadə olunur.“

Missiya.Az xəbər verir ki, bu sözləri Milli Məclisin deputatı Könül Nurullayeva “Telekommunikasiya haqqında” Qanunda dəyişikliklər edilməsinə münasibət bildirərkən belə deyib.

Onun sözlərinə görə, qanunvericilikdə ölkəyə satış və ya digər sahibkarlıq fəaliyyəti məqsədilə mobil telefon idxal edən fiziki və hüquqi şəxslər tərəfindən, həmçinin öz şəxsi istifadəsi məqsədilə ölkə ərazisinə mobil telefon gətirən şəxslər tərəfindən həmin cihazların İMEİ kodlarının qeydiyyatdan keçirilməli olduğu müəyyənləşdirilib. Bu tələbin irəli sürülməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Çünki İMEİ kodlarının qeydiyyatının aparılması şəxsin identifikasiya edilməsində, şəxsin Konstitusiyada birbaşa olaraq təsbit edilmiş mülkiyyət hüququnun qorunmasının təmin edilməsində, gömrük rəsmiləşdirilməsindən və gömrük ödənişlərindən yayınma hallarının qarşısının alınmasında, həmçinin ölkəyə idxal olunan mobil telefonların statistikalarının aparılmasında mühüm rola malikdir.

Deputat hesab edir ki, bu, həmçinin qaçaqmalçılıq hallarının və müxtəlif ölkələrdə oğurlanmış mobil cihazların ölkədə istismarının qarşısının alınmasında da böyük rol oynayır: “Mobil cihazların qeydiyyatının aparılmasında məqsəd abunəçilərin mobil cihazlarından rahatlıqla istifadə edilməsinə şərait yaradılmasından, mənşəyi bilinməyən, texniki parametrləri standartlara uyğun olmayan, keyfiyyət əmsalları aşağı olan və insan orqanizmi üçün zərərli elektromaqnit şüalanmaları yayan, xalq arasında “pirat” kimi tanınan mobil cihazların ölkəyə idxalının qarşısının alınmasından, həmçinin istehsalçı şirkətlərin tanınma dərəcəsinin və rəqabət qabiliyyətinin yüksəlməsinin təmin edilməsindən ibarətdir.

Təhlükəsizlik orqanlarına terror və ya harasa bomba qoyulması barədə yalan məlumatların verilməsi, kriminal qruplar arasındakı telefon danışıqları çox vaxt məhz “qara” siyahılıq telefonlar vasitəsilə həyata keçirilir. Onları axtarıb tapmaq isə xeyli vaxt və resurs tələb edir. Ona görə də cinayətkarlığa qarşı mübarizədə bu üsul effektli rol oynayır.”
K.Nurullayevanın sözlərinə görə, öz şəxsi istifadəsi məqsədilə ölkəyə mobil telefon gətirən şəxslər tərəfindən mobil cihazlar qeydiyyata alınarkən qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş məbləğdə dövlət rüsumu ödənildiyindən bəzi hallarda həmin şəxslər də qeydiyyatdan yayınmaq məqsədilə artıq “ağ siyahı”da mövcud olan İMEİ nömrələrin surətinin köçürülməsinə, həmin kodların təkrarlanmasına meyl edirlər.

Ona görə də, “Telekommunikasiya haqqında” Qanuna və buna uyğun olaraq da İnzibati Xətalar Məcəlləsinə təklif olunan dəyişiklik layihələri təqdirəlayiqdir. 

K.Nurullayeva bu sahədə Türkiyə təcrübəsini uğurlu hesab edir: “Türkiyə Respublikasının telekommunikasiya haqqında qanunvericilik aktında qeyd olunur ki, əgər İMEİ kodunun istifadəçisi tərəfindən fasiləsiz olaraq yeddi il ərzində telekommunikasiya xidmətlərindən istifadə olunmursa, həmin cihazın istehsalçısının və ya onu ölkəyə idxal edən şəxsin sorğusu əsasında yenidən həmin cihaza verilmiş İMEİ kod qeydiyyata alına bilər.”

Zərintac Mayisqızı 
Missiya.Az